wtorek, 1 listopada 2016

Pisarze, którzy zmarli lub urodzili się w święto zmarłych.

Skoro dziś obchodzimy święto Zmarłych, warto na blogu literackim wspomnieć  tych mniej lub bardziej zasłużonych dla literatury czy kultury :

Urodzeni 1.11

Étienne de La Boétie  (urodził się 1.11 w 1530 roku) - uważany za prekursora Locke'a i Hobbesa, jako jeden z pierwszych położył nacisk na indywidualną wolność jednostki kosztem ważności społeczeństwa, czy też jego poszczególnych, tradycyjnych grup. Rozwinął też teorię oporu wobec władzy tyrańskiej. Jego najsłynniejszym dziełem była Rozprawa o dobrowolnej niewoli.

 Jan Dantyszek (urodzony 1.11. 1485 roku) - polski duchowny, podróżnik, poeta, pierwszy polski ,,oficjalny dyplomata". Jego najsłynniejszym poematem był  Nagrobek sobie samemu.

Pedro de Rivendeneira (urodzony 1.11.1527) - hiszpański myśliciel polityczny i historyk, znany oponent Machiavellego. Jego najsłynniejszym dziełem był traktat anty-makiavelliczny pt. Traktat o religii i cnotach jakie powinien posiadać chrześcijański książę.. 

Pierre Pithou - urodzony 1.11.1539 - francuski prawnik, propagator gallikanizmu , kalwinista i kodyfikator prawa rzymskiego. Zmarł również 1.11.



Nicolas Boileau-Despréaux (ur. 1.11.1636) - członek akademii królewskiej Ludwika XIV, krytyk literacki

John Taylor - urodzony 1.11.1808 roku w USA, założyciel sekty mormonów, uważany za proroka, a jego pisma uznawane są za święte.




August Horislav Krčméry - urodzpny 1.11.1822 - słowacki działacz polityczny, duchowny ewanglicki, poeta, kompozytor i mecenas wszelkiej maści artystów słowackich.


Zygmunt Karol Gorazdowski h. Prawdzic - ur. 1.11.1845 - polski święty, wybitny kaznodzieja i działacz społęczny. Beatyfikowany przez Benedykta XVI.




 Stephen Crane - ur. 1.11. 1871 - pisarz amerykański, poeta, reportażysta wojenny, jeden z głónych twórców naturalizmu amerykańskiego. Napisał między innymi Szkarłatne Gardło Odwagi, mieszkał w slumsach, pędził cygański żywot, odwiedził Kubę, mieszkał w Anglii i relacjonował wojnę amerykańsko-hiszpańską. Przyjaźnił się z Conradem i Wellsem.

 Hermann Broch - ur. 1.11.1886 roku - austriacki pisarz, odnowiciel prozy austriackiej w XX wieku, antyfaszysta, humanista, napisał Śmierć Wirgiliego, Kusiciela i Odnowiciela. Więziony przez nazistów i uwolniony na osobistą prośbę Jamesa Joyce'a.

Karol Ludwik Koniński - ur. 1.11.1891 - publicysta i badacz kultury ludowej. Napisał min. Straszny czwartek w domu pastora, Dalsze losy pastora Hubiny, w krórtych dotykał tematów roli religii w życiu publicznym. Współpracował z najważniejszymi polskimi czasopismami tamtego okresu. 

Henri Troyat - ur. 1.11.1911 - francusko/rosyjski satyryk i biograf.

 Ida Fink - ur. 1.11.1921 - żydowska pisarka, pisząca głównie w zakresie tematyki holocaustu

 Zmarli 1.11

Harald Sinozęby zm. 1.11. 987 - król duński, który zaprowadził chrześcijaństwo w Danii, poszerzał włądztwo duńskie, podejmował liczne wyprawy w kierunku Brytanii.

Gisbertus Voetius (Voet) - kalwiński teolog zmarły 1.11.1676, napisał znaczące dzieła z zakresu teologii praktycznej i eklezjologii protestanckiej. 

Sanai Hashimoto  - zm. 1.11.1859 - japoński samuraj, jeden z epigonów gatunku, poeta i słynny lekarz. Ścięty przez trybunał cesarski za poparcie zbuntowanej frakcji politycznej.


Nikołaj Michajłowicz Przewalski  - zm. 1.11.1888 - słynny rosyjski podróżnik, reportażysta, generał, badacz, geograf, prawdziwy tzw. człowiek renesansu. Otrzymał liczne ordery państwowe i odwiedził dziesiątki krajów.

Jan Matejko - zm 1.11.1893 - jeden z najsłynniejszych polskich malarzy, twórca Pocztu Królów Polskich, Bitwy pod Grunwaldem, Hołdu Pruskiego itd. Uczył Menhoffera, Wyspiańskiego, Malczewskiego czy Tetmajera. Prawdziwa ikona polskiej kultury i sztuki.

Christian Matthias Theodor Mommsen - zm. 1.11.1903 - prawnik, historyk, poeta, laureat literackiego nobla w 1902 roku. Specjalizował się w historii Rzymu a jego największe dzieło, właśnie uhonorowane Noblem to Historia Rzymu.

Alfred Henry Marie Jarry  - zm. 1.11.1907 - francuski dramaturg, pisarz, poeta, legenda francuskiej bohemy, bohater niezliczonych opowieści i anegdot, prawdziwy bon-vivant. Zaczął pisać już w wieku 12 lat a jego najsłynniejsze dzieła to Ubu-król, Dni i Noce, Cezar-Antychryst i Nadsamiec. Zmarł w wieku 34 lat z powodu alkoholizmu i nadużywaniu innych artystycznych substancji,

Ezra Pound - zm. 1.11.1972 - amerykański krytyk literacki, tłumacz, eseista, poeta i społecznik. Wraz z T.S. Eliotem tworzą słynny tandem amerykańskiej poezji modernistycznej w ujęciu tradycjonalistycznym. Szokował używaniem potocznego języka, uczył Joyce'a i Elliota, porwał się na napisanie Pieśni, które miały być odpowiednikiem Boskiej Komedii Dantego. Oczywiście pierwowzoru nie przebił, ale niewątpliwie był jednym z najwybitniejszych literatów minionego. Oto ogromna lista jego czołowych dzieł:
  • 1908 A Lume Spento
  • 1908 A Quinzaine for This Yule
  • 1909 Personae
  • 1909 Exultations
  • 1910 Provenca
  • 1911 Canzoni
  • 1912 Ripostes of Ezra Pound
  • 1915 Cathay
  • 1917 Lustra of Ezra Pound,
  • 1918 Quia Pauper Amavi
  • 1919 The Fourth Canto
  • 1920 Umbra
  • 1920 Hugh Selwyn Mauberley
  • 1921 Poems, 1918-1921
  • 1925 A Draft of XVI Cantos
  • 1927 Exile
  • 1928 A Draft of the Cantos 17-27
  • 1933 A Draft of XXX Cantos
  • 1934 Homage to Sextus Propertius
  • 1934 Eleven New Cantos: XXXI-XLI
  • 1937 The Fifth Decade of Cantos
  • 1940 Cantos LII-LXXI
  • 1948 The Pisan Cantos
  • 1950 Seventy Cantos,
  • 1956 Section Rock-Drill, 85-95 de los Cantares
  • 1959 Thrones: 96-109 de los Cantares
  • 1968 Drafts and Fragments: Cantos CX-CXVII







Steven Runciman  - zm. 1.11.2000 - najbardziej znany historyk Wypraw Krzyżowych, piszący z pozycji sympatyzujących z Cesarstwem Bizantyjskim. Do dziś jego trzy tomowa Historia Wypraw Krzyżowych jest obowiązkową lekturą dla każdego pasjonata epoki. autorytet także w dziedzinie herezji wczesnośredniowiecznych. Na język polski przetłumaczono blisko 20 pozycji z jego obszernej bibliografii.

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz